Kansen in Hollandse Smart Grids

In de energievoorziening van morgen gebruiken we minder ‘fossiel’ en meer hernieuwbare energie. Om onze stroomnetten te vernieuwen, betaalt Den Haag in 2012 mee aan de komst van twaalf Smart Grids. Met slimme netten krijgen huishoudens meer grip op hun energieverbruik. De komst van decentrale energiecentrales en Smart Grids biedt enorme kansen aan duurzame ondernemers die innovatieve producten voor decentrale energiecentrales willen ontwikkelen zegt de werkgroep SmartGrids-for local energy in Brainport regio Eindhoven.

De staat Texas loopt wereldwijd voorop met Smart Grids.  Er is €1 miljard in smart grids geïnvesteerd, er staan al meer dan 8 miljoen smart meters in 18 verschillende projecten. Twee Nederlandse studenten onderzochten het fenomeen in samenwerking met de Nederlandse Ambassade. Klik hier voor een Texaanse update en hier voor concrete aanknopingspunten voor Nederlandse bedrijven.


Proeftuinen slimme elektriciteitsnetten
De Smart Grids ontwikkelen leidt tot opmerkelijke experimenten. De gemeente Zeewolde wordt volledig lokaal duurzaam met zon, biogas, en vooral wind (255 windmolens op 21.000 inwoners). Eind 2015 is 50 procent van de huishoudens en bedrijven vraaggestuurd.De nieuwe Zwolse Muziekwijk met 266 woningen krijgt een slim net met zonnepanelen en laadpunten voor elektrische auto’s. Op de campus van de TU Delft wordt een intelligent lage temperatuur warmte/koudenet aangelegd. In een Haags gebouw met driehonderd appartementen worden warmtepompen, wasmachines en koelkasten slim aangestuurd. Een bedrijventerrein in Deventer krijgt een geïntegreerd energienet met warmte/koude- en elektriciteitsvoorziening. In glastuinbouwgebied PrimAviera wordt een gelijkstroomnet aangelegd met gebruik van wind- en zonne-energie. In Lochem gaan duizend huishoudens actief meewerken aan de transitie naar duurzame energie. Ze mikken op een energie-besparing van 15 procent. Een taxicentrale in Nieuwegein kan door energieopslag en lokaal opgewekte energie al zijn elektrische auto’s opladen.


Systemen ontwerpen en bouwen

Bij Smart Grids draait alles om slim ontwerp om veel duurzame stroom te winnen en het gebruik van dure, fossiele brandstoffen te mijden. De ‘new business’ zit vooral in software en hardware om bronnen en apparaten te koppelen. Het energiegebruik moet immers nauwkeurig gemeten worden, gebruik moet gepland worden, er moeten slimme verbindingen komen, systemen moeten beter aangestuurd worden. Alle gebruikers, bronnen, de energieopslag, het moet allemaal optimaal op elkaar worden afgestemd. Stroomvreters als was- en afwasmachines moeten draaien op uren dat  de energieprijs laag is. Eigen energie, eventueel gebufferd, is goedkoop. Duurzaam energie opslaan en gecontroleerd gebruiken wordt daarom prioriteit no.1.


Transparante rekeningen

Opslag van elektriciteit vindt straks plaats in batterijen of in de accu van de auto op het oprijpad. Het stroomgebruik moet in kaart worden gebracht, ook op wijkniveau. Soms word het winnen van energie immers gedeeld met een zonnecollectief , een gezamenlijke biomassacentrale, een wkk, wko, een warmtekas of warmtenet. Om mee te bewegen op het aanbod van zon en wind worden 'control'-concepten ontwikkeld en binnen de proeftuinen toegepast. Het weer gaat ook eigen rol spelen in de energiehuishouding. De apparaten in het huis kunnen dan (automatisch) aangaan op het moment dat er veel aanbod is van zonne- en/of wind elektriciteit. De weersverwachting wordt de energieverwachting. De technologie voor Smart Grids leidt tot nieuwe businesskansen.


New Business

Er is extra hard- en software , schakelapparatuur en meterkasten nodig voor de ketenvraagreductie; voor het slim opwekken, verplaatsen, bufferen, gebruik. De apparatuur moet ook slim met elkaar verbonden zijn, zowel fysiek als virtueel. Virtueel verbinden kan via hetzelfde net, via glasvezel of een draadloze verbinding. Door centrale voorzieningen in de buurt en fiscale saldering van groene stroom moet ook de stroom van centrale voorzieningen nauwkeurig gemeten worden. Er moeten slimme bekabelings- en verbindingsmanieren gevonden worden. Dit betekent dat deelnemers uit hetzelfde collectief bijvoorbeeld gebruiksrechten over bestaande bekabeling krijgen. Er is ook behoefte aan bedienings-, organisatorische, financiële en juridische concepten.


Toolbox
De werkgroep heeft voor het visualiseren van de moderne energiehuishouding een toolbox ontwikkeld. Daarin staan alle mogelijke apparatuur en verbindingen. Met de toolbox zijn de meeste energiehuishoudingen in de bestaande en nieuwbouw te visualiseren.

-Agentschap.nl organiseert handelsmissies naar Smart Grids in Duitsland.

Smart Grid verdeelt elektriciteit efficiënter
STW-promovendus Vincent Bakker ontwierp Triana, een besturingssysteem voor een Smart Grid dat alle apparaten efficiënt aanstuurt en toch comfort biedt. Homa Software BV dat bij het onderzoek betrokken was, bekijkt nu de commercialisering van het systeem.

[ promotie 13 januari 2012 bij Universiteit Twente].

MKB product ontwikkeling & export

-www.syntens.nl

-www.cleantechholland.com

Zelf energie produceren

-www.zelfenergieproduceren.nl

Energie produceren als deelnemer in een collectief

www.zonvogel.nl

www.windvogel.nl

Collectief energie verkrijgen uit herwinbare

bronnen (in ontwikkeling)

 www.tno.nl/solaroad

Proeftuinen bestaand

• www.powermatchingcity.nl  proeftuin Hoogkerk-

• www.energy-house.nl

• www.smart-homes.nl

• www.actiefbouwen.eu  (house of tomorrow today)

• www.powerhousing.nl  powerhouse Leusden

• www.nulwoning.nl

Onderzoek en innovatie:

• www.tue.nl/eei  -Eindhoven Energy Institute (EEI)

• www.tue.nl/ili  - Intelligent Lighting Institute (ILI)

• www.kic-innoenergy.nl   Europees Kennis en

Innovatie Centrum mbt Energie

• http://eit.ictlabs.eu/  Europees Kennis en

Innovatie centrum mbt ICT

• www.kenwib.nl  – Kenniscluster Energieneutraal

• www.tno.nl/energie – TNO

Streven naar herhaalbare energieconcepten:

• www.naarenergieneutraal.nl/projecten/maps

Initiatieven voor lokale energiebedrijven:

• www.de-a.nl

• www.p-nuts.nu

Living Labs kennis:

• www.livinglabs-global.com

• www.openlivinglabs.eu

Hoogleraar Han Slootweg (TU Eindhoven en Enexis) schreef mee aan de genoemde notitie van Brainport Eindhoven: ‘Bouwen met intelligente decentrale energienetten’.